Merhaba : )
Çocuk kitapları, görselleri ve metinleriyle beni hep heyecanlandırmış ve çocukları etkilediği gibi benim de dikkatimi çekmiştir, fakat yetişkin kitapları gibi, anlatılanlar üzerine bir süre düşündüreceği hiç aklıma gelmemişti. Hikayesiyle Thomas Halling , resimlendirmesiyle Eva Erikssonbu, iyi-kötü/olumlu-olumsuz durumları, bir önceki yazımda bahsettiğim kitaplardan farklı ve yetişkinlerin de ilgisini çekecek şekilde aktardıkları için, ‘Şanslıyım! Şanssızım!’ kitabının bana olan katkılarını, sizlere farklı bir yazıda anlatmak istedim.
Uyarı: Yazının devamı, kitapla ilgili çok fazla ipucu barındırmaktadır : )
İlk önce kitap, arka ve ön kapağı olmamasıyla dikkatimi çekti. Kitabın bir kapağı ‘Şanslıyım!’, diğeri ise ‘Şanssızım!’ hikâyesine açılıyor. Bu yüzden, kitabı sindirmem biraz vaktimi aldı. Şanslıyım ve şanssızım bölümlerinde, sırasıyla şanssız ve şanslı olduğunu beynimin çarklarına oturtmam için şablon şeklinde birkaç kere yazmam gerekti. 
Aynı eylemleri içeren iki hikâye, farklı olasılıklarla bizlere anlatılıyor. ‘Neler Olmadığının Hikâyesi’ diye yazar tarafından tanımlanan kitap, sonsuz olasılıkların, yaşananlar kadar önemli olduğunu bana göstermiş oldu. Bu durumu, gerçekleşmeyen eylemlerin, gerçekleşenler kadar da var oldukları şeklinde yorumlamak da mümkün.
Dolu olan yani cisim denilen şey, boşluktan veya boş olandan daha fazla var değildir.1
Aristoteles
Kitapta yaşanan olayların renkli, gerçekleşmeyen olayların (olasılıkların) siyah beyaz, olasılık içindeki olumlu/olumsuzlukların ise renklendirilerek görsellerde işlendiğini görmekteyiz. Bu görselleştirme teknikleri, sadece çocuklar için değil, benim için de kitabı daha anlaşılabilir hale getirdi. Kullanılan görsellerin, çocuk kitaplarındaki etkisini bir kez daha görmüş oldum.
Şanslıyım!
Şanssızım!
Yaşanan olayların farklı içeriklerle yorumlanabileceğini, iki kapak ile tasarlanmış olmasıyla da anlatan kitap, aynı olayları zıt kurgularla bize aktarıyor. Bir önceki yazımda da bahsettiğim iyi ve kötü durumların, çocuklara anlatılırken kullanılan dilden farklı olarak bu kitapta, zıt durumları net, fakat iç içe geçmiş bir şekilde anlatıldığını görmekteyiz. Kitabı okuduktan sonra Eva Erikssonbu’un, tezat durumların bir arada oluşunu, kapaklarda bölüm isminin tersini anlatan görseller kullanarak, hikâyenin dışına da aktardığını anladım.
Bahsettiğim iki olasılıktaki tezat olan durumların, iç içe geçme durumu, zıtlıkları birbirine yakınlaştırıp aynılaştırabilir. Başka bir deyişle, aynı anda var oldukları için her iki olasılıkta da zıt iki durum da vardır; o yüzden sonuç hem olumlu hem olumsuz olabilir. Bunu yazar, karakterin;
-güzel olaylar yaşandığı için şanslı ama farkında olmadığı için şanssız,
-kötü olayları yaşadığı için şanssız ama farkında olmadığı için şanslı olduğunu anlatarak göstermektedir.
Her iki durumda da karakterimizin şanslı ve şanssız olduğunu, yani her ikisinin de, aynı anda varlığından söz edebiliriz. Bu yüzden kitap, bakış açımıza göre, hangisinin varlığını gördüğümüzü bizlere sorgulatıyor.
Şanslıyım!
Şanssızım!
Kitabın beni düşündürdüğü konulardan sonra, çocukların nasıl algıladığını tahmin etmeye çalıştım. Her iki hikâyenin aynı sayfalarda, farklı sonuçla bitse de, aynı eylemle bittiği için, karakterin iki olasılıkta da şanslı olduğu vurgusunun yapılmaya çalışıldığını düşünüyorum. Aynı şekilde karakterin, her iki durumdaki olumlu yüz ifadesi, bu mesajı destekler nitelikte. Böylece, bana başta karmaşık gelen kitabın, çocuklara tek mesaj verdiğini anladım. Kitabın okura, iyi veya kötü diye tanımladığımız her olayın, birbirini besleyen bir bütün olduğunu ve algımız ile olumluya çevirebileceğimizi gösterdiğini düşünüyorum.
Bir sonraki keşif yazımda görüşmek üzere : )
1Aristoteles. (2015). Metafizik. (985b s. 5). İstanbul: Pinhan.
Şanslıyım! / Şanssızım!
Yazarlar: Thomas Halling
Resimlendiren: Eva Eriksson
İletişim Yayınevi, say:48