Ercan Akyazar ve Varol Memişler’in rehberliğinde ulaştığım Roman Mahallesi’nde beklemediğim şekilde ilgi ve tepkiyi aynı anda aldım. Son günlerde yaşanan cinayetler sebebiyle yaşayanlar kameralardan oldukça tedirgin. Bandırma’nın yerlisi olan insanlarla gitmiş olmamın verdiği rahatlıkla insanlarla uzun sohbetler etme, evlerini görme imkanı buldum. Çınarlı ve İhsaniye Mahallesi olarak ikiye ayrılan bölge Kurtuluş Caddesi ile Kent Merkezi’nden ayrılıyor diyebilirim. Bu yolun ayırdığı bölgede uzun yıllardır yaşamını sürdüren bu yerli Romanlar; Kalaycılar ve Müzisyenler olarak iki ayrı öbekleşme meydana getirmişler. Kendi anlatımlarıyla Müzisyenler tarafında yaşam fazlasıyla düzensiz, Kalaycılar bölgesinde ise halk düzenli işe gidiyor, fabrikalarda çalışıyor ve kendi metal-hurda işliklerinde yaşamlarını kazanıyorlar. Bu iki mahallenin kesişim noktasında ise Alevi aileler yaşamakta diyebiliriz.
Kenti bütün olarak ele alacak olursak meydan diye nitelendirilen, araç ve yaya trafiğinin yöneldiği kırmızı ile gösterdiğimiz önemli bir istasyonu bulunuyor. Atatürk Caddesi, Kurtuluş ve Kâşif Acar Caddesi bu meydana ve dik kesen İsmet İnönü Caddesi’ne hizmet vermektedir. Araçlar daha çok Atatürk Caddesi’ni sahile inen yaya trafiği ise Kâşif Acar Caddesi’ni kullanıyor diyebilirim. Roman Halkı’nın bölgede 100 yılı aşkın çeşitli işlerde çalıştığını belirtmekte yarar var. Bölgedeki ayakkabı boyacıları, balıkçılar ve seyyar satıcıların birçoğu bu halka mensup.
Müzisyenler kısmında yaşamın düzensiz olmasından dolayı yoksulluk ve onun getirdiği bir temizlik sıkıntısı mevcut. Varol Memişler ile yapmış olduğumuz Roman Mahallesi turumuza Çınarlı Mahallesi Muhtarını da ekleyerek sonlandırdık. Israrla kenar mahalle tabirini kabul etmediğini, yerli Roman Halkı’nın sıkıntı yaratmadığını, suç oranını diğer bölgeden göç ederek gelen Romanlar’ın oluşturduğunu aktardı bize.
İki mahallede de tek katlı küçük evlerin mesken olarak kullanıldığını gördüm. Aralarında “parayı bulmuş” diye tabir ettikleri kişiler 2 veya 3 katlı daha bakımlı evlerde oturmaktalar. Kalaycılar mahallesine doğru gidildiğinde bu oran daha da artmakta. Kurtuluş Caddesi’ne bakan evler artık katlarını 4’ün üzerine çıkarmış şehrin diğer kısmına entegre olmuş durumda.
